Sara Kirby. Foto David Woltinge.

Sara Kirby-Nieweg, de laatste overgebleven Joodse Damster

De Verhalen van Groningen vertelt het verhaal van de Tweede Wereldoorlog in Groningen aan de hand van 75 iconische verhalen. Op basis van die verhalen zijn -overal in Groningen- zo’n twintig culturele producties ontwikkeld. Daarbij kun je denken aan theaterstukken, exposities, liedjes, films en kunstwerken. Al die projecten, waar ook tijdens de coronacrisis hard aan is gewerkt, worden in 2021 gepresenteerd met behulp van de Vrijheidsexpress en het Bevrijdingsfestival Groningen. Het project ‘Sara Kirby-Nieweg, de laatste overgebleven Joodse Damster’ is daar één van.

Sara Kirby-Nieweg en haar moeder Miesje (rechts) vlak na de bevrijding in Heerenveen. Links Leen Akker met wie Miesje ondergedoken zat in Oudehaske. Foto: Eigen foto
Sara Kirby-Nieweg en haar moeder Miesje (rechts) vlak na de bevrijding in Heerenveen. Links Leen Akker met wie Miesje ondergedoken zat in Oudehaske. Foto: Eigen foto

In opdracht van de Stichting Struikelstenen Appingedam maakte het Filmcollectief Groningen een auditieve beleving van het levensverhaal van Sara Kirby-Nieweg (1941), door haarzelf verteld.

Medio 1942, toen de deportaties begonnen, had Appingedam 82 Joodse inwoners. Slechts zes van hen overleefden de gruwelijkheden van de oorlog, waaronder Sara Kirby-Nieweg en haar moeder. Inmiddels is Sara Kirby de laatste overgebleven Joodse Damster. Hoewel woonachtig in Engeland, voelt de 80-jarige Kirby zich nog steeds sterk verbonden met Appingedam. En Appingedam met haar. Ze geeft spreekbeurten op scholen, was betrokken bij de restauratie van de Damster synagoge en de oprichting van Stichting Struikelstenen in Appingedam. In maart 2020 kreeg Sara de Damster Stadsmunt, een erepenning, voor het levend houden van de joodse geschiedenis in Appingedam.

Omdat Sara inmiddels op leeftijd is zal het in de toekomst steeds moeilijker worden om naar Appingedam te komen. Daarom gaat Struikelstenen Appingedam de auditieve beleving inzetten bij hun projecten op scholen en jaarlijkse herdenkingen rondom de joodse inwoners van Appingedam w.o. Open Joodse Huizen.

Iconisch verhaal

Klik hier om het verhaal te lezen waarop dit project gebaseerd is.

Auditieve beleving

Luister hier naar de auditieve beleving.