75 jaar VN fietsroute Groningen Grensland. Foto David Woltinge.

75 Jaar Verenigde Naties

De Verhalen van Groningen vertelt het verhaal van de Tweede Wereldoorlog in Groningen aan de hand van 75 iconische verhalen. Op basis van die verhalen zijn -overal in Groningen- zo’n twintig culturele producties ontwikkeld. Daarbij kun je denken aan theaterstukken, exposities, liedjes, films en kunstwerken. Al die projecten, waar ook tijdens de coronacrisis hard aan is gewerkt, worden in 2021 gepresenteerd met behulp van de Vrijheidsexpress en het Bevrijdingsfestival Groningen. Het project ’75 Jaar Verenigde Naties’ van De Verhalen van Groningen en de Groninger Archieven is daar één van.

Duitse vrouwen laten hun paspoort zien bij de grensovergang bij Nieuweschans in 1958. Fotobedrijf Piet Boonstra, Groninger Archieven.
Duitse vrouwen laten hun paspoort zien bij de grensovergang bij Nieuweschans in 1958. Fotobedrijf Piet Boonstra, Groninger Archieven.

Het laatste ijkpunt in de landelijke viering van 75 Jaar Vrijheid is de oprichting van de Verenigde Naties (VN) op 24 oktober 1945. Nederland trad toe in 1945, maar buurland Duitsland (zowel de Bondsrepubliek als de DDR) volgde pas in 1973. Dat had alles te maken met de Tweede Wereldoorlog. In de naoorlogse jaren waren de contacten tussen Nederland en Duitsland met moeite hersteld. Dit proces had in Groningen, als directe buurprovincie van Duitsland, een extra lading. Groningen is nou eenmaal een echt ‘grensland’. Dat zie je bijvoorbeeld aan de vestingdorpjes en verdedigingswerken, maar ook aan de grenskantoren en grenspalen.

Het project ’75 jaar VN in Groningen’ werd ontwikkeld door De Verhalen van Groningen in samenwerking met Groninger Archieven. Het project bestond uit drie sporen. Ten eerste werd de fietsroute Groningen, Grensland ontwikkeld. De 55 kilometerlange route voert de fietser langs verrassende locaties in het Gronings-Duitse grensgebied. In het routeboekje zijn bijbehorende verhalen te lezen, ingestuurd door inwoners van het gebied. Daarnaast reist de digitale expositie De Gronings-Duitse grens in beeld, 1930-1967 tot en met 5 mei 2021 langs de verschillende bibliotheken in de provincie. Tot slot is een iconisch verhaal geschreven over Winschoten, dat in 1974 de eerste VN-stad ter wereld was.

Iconisch verhaal

Klik hier om het verhaal te lezen waarop dit project gebaseerd is.

Fietsrouteboekje

Klik hier om het fietsrouteboekje Groningen, Grensland te downloaden.

Vrijheidsexpress

In april 2021 reisde een oud legervoertuig als ‘Vrijheidsexpress’ door de provincie Groningen. Deze Vrijheidsexpress bezocht alle projecten die in het kader van 75 jaar Vrijheid in Groningen zijn ontwikkeld – van Stadskanaal tot Warfhuizen en van Bad Nieuweschans tot Tolbert.