Moord in Bierum
De boerderij van de familie Omta, aan de Spijksterweg net buiten Bierum, is voor de Duitsers niet gemakkelijk te benaderen. Al voor de oorlog heeft Aldert Derk Omta, vader van negen kinderen, een hek vooraan de lange oprit laten plaatsen. Als op 9 september 1944 de overvalwagens naderen, kan de familie Omta op tijd voorzorgsmaatregelen nemen.
De oudste zoon Fokko, dan 33, zit in het verzet en is ondergedoken op de boerderij, net als twee andere zonen, een neef en een buurjongen. Ze hebben een schuilhol in het stro in de graanschuur. Fokko haalt eerst nog zijn revolver en een radio van zijn slaapkamer voordat hij zich verstopt in het hol. Daar kunnen de onderduikers niets zien van wat er in de schuur gebeurt, maar wel alles horen.
De Sicherheitsdienst is voorbereid en vermoedt de aanwezigheid van onderduikers. Ze hebben speurhonden bij zich en de vluchtroutes zijn afgezet. Maar de boerderij van Omta is groot en er zijn veel verstopplekken. De aanwezige familieleden worden ondervraagd door de SD, terwijl andere soldaten het huis overhoop halen op zoek naar belastende documenten en voorwerpen. Niet veel later komen enkele soldaten triomfantelijk naar beneden met een pak bonkaarten, die ze zogenaamd op de kamer van Fokko gevonden hebben. Het gezin weet wel beter; dat 'bewijsmateriaal' hebben de Duitsers daar zelf aangebracht.
De nazi's raken gefrustreerd wanneer ze, ondanks goed zoeken, de onderduikers nog steeds niet hebben gevonden. Ze nemen vader Omta mee naar de schuur en proberen door hem te slaan informatie te krijgen over de verblijfplaats van zoon Fokko. De jongens in het onderduikhol horen alles. Ook de twee pistoolschoten. Ze kunnen het eerst niet geloven, maar wanneer ze even later het huilen van een van hun zussen horen, weten ze: Aldert Derk Omta is doodgeschoten.
De SD'ers zetten het lichaam van Omta in zittende houding tegen een muur en legt een hooivork in zijn handen. Zo kunnen ze zich verontschuldigen met zelfverdediging. Daarna vertrekken ze.
De onderduikers kunnen nog snel even afscheid nemen van hun vader, voordat ze door de velden en sloten vluchten naar een adres in de buurt van Bedum.
Een paar dagen later wordt boer Omta begraven. Bij de plechtigheid mag van de SD alleen de naaste familie aanwezig zijn. Rondom de begraafplaats in Bierum houden agenten zich schuil, maar Fokko laat zich niet zien. Hij zal de oorlog overleven en later in het bekende boek Bierum in de branding een aangrijpend ooggetuigeverslag schrijven van de moord op zijn vader.
Podcast
Luister hier de driedelige podcast serie die Francien Everts, kleindochter van Gé Omta, maakte over de oorlog.
