De vlaggen hangen uit bij de bewoners van de Parkweg na de bevrijding in 1945. Foto Lt. D. Guravitch, collectie Public Archives Canada, Groninger Archieven

De slag om Groningen en de bevrijding van de Parkweg

Tijdens de bevrijding van de stad Groningen, van vrijdag 13 april tot en met maandag 16 april, werd er hevig gevochten en vielen er verschillende Canadese slachtoffers. Eén van de plekken waar flink gevochten werd was de omgeving van de Parkweg, ten zuiden van de binnenstad.

Fred Butterworth was de eerste Canadese soldaat die bij de bevrijding van Groningen op 13 april 1945 om het leven kwam. Zijn tank werd beschoten, vloog in brand en kwam tegen de gevel van het huis aan de Paterswoldseweg tot stilstand. Fred werd slechts 23 jaar.

Slag om Groningen

De bevrijding van Groningen, ook wel slag om Groningen genoemd, vond plaats aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. Van vrijdag 13 april tot en met maandag 16 april werd er in de stad Groningen hevig gevochten. De Canadezen waren van plan om de stad snel in te nemen en vervolgens op te trekken richting Delfzijl. De slag om Groningen zou echter één van de zwaarste stadsgevechten worden voor de ruim zevenduizend Canadezen, en er vielen dan ook verschillende Canadese slachtoffers.

Parkbrug

In de nacht van 13 op 14 april proberen de Canadezen de Parkbrug te veroveren, een belangrijke doorgang naar het centrum. Deze brug was intact gehouden door de Duitsers. Die durfden de brug niet meer op te blazen, omdat deze binnen bereik van de Canadese machinegeweren is komen te liggen. Toch lukte het de Canadezen na twee pogingen niet om de brug in te nemen. Om de brug toch in te kunnen nemen steken om twee compagnieën van ´The Royal Regiment of Canada´ in bootjes het Hoornsediep over en komt er versterking. Uiteindelijk wordt de brug ingenomen en direct gebruikt om materialen en manschappen aan de andere kant van het water te krijgen.

Huis-aan-huis gevechten

In de omgeving van de brug zijn veel huis-aan-huis gevechten. De Canadese soldaten dachten dat de huizen aan de Parkweg bedrijfspanden waren, maar het bleken burgerwoningen te zijn, waardoor ze voorzichtiger te werk moesten gaan om burgerslachtoffers te voorkomen. De hele dag waren de Canadese troepen hier aan het vechten. Duitsers hielden zich schuil in de huizen en bestookten de Canadezen met brandkogels en granaten. De 19-jarige soldaat Clarence Milner werd dodelijk getroffen en overleed ter plekke aan de Parkweg.

Slachtoffers

Op 16 april gaven de Duitsers zich over. Niet alleen was de munitie op, er waren ook ongeveer 130 Duitse soldaten om het leven gekomen. Aan Canadese zijde waren 40 slachtoffers gevallen en de stad Groningen telde 106 burgerslachtoffers. In de stad waren maar liefst 270 gebouwen verwoest of beschadigd. In 2015, zeventig jaar na dato, werd de slag om Groningen herdacht. Hierbij was ook Stanley Butterworth aanwezig, de broer van de gesneuvelde Fred. Ook Stanley had gevochten in de slag om Groningen.