Tekeningen van Geke Hollema. Foto Anton Tiktak, Arte del Norte, collectie OVCG

De dagboeken van Geke Hollema

In de dagboeken van Geke Hollema is een prachtige verhaal over liefde in oorlogstijd te lezen. Het dagboek geeft tegelijkertijd een bijzonder inzicht in het dagelijkse leven in de provincie Groningen tijdens bezetting en bevrijding. De verhalen illustreerde hij zelf met tekeningen en foto’s.

“Ik kan moeilijk mijn gevoelens en gedachten beschrijven; het was een heftige warreling. Overal werd gezwaaid met oranje en rood-wit-blauwe vlaggen. Iedereen was wild en gek van enthousiasme.” In april 1945 schrijft Geke Hollema in zijn dagboek over de bevrijding. Het werd het slotstuk van een prachtig verhaal over het alledaagse leven -en over liefde- in oorlogstijd.

Afspraakjes

Geke Hollema groeide op in Steenwijk, werd wedstrijdzwemmer en studeerde landschapsarchitectuur in Wageningen. Zijn dagboek begint in het midden van de Tweede Wereldoorlog. Geke leert Gien Eikenberg kennen tijdens een waterpolowedstrijd in Veendam. De vonk sloeg meteen over. Geke schreef in die tijd meer over zijn afspraakjes met Gien dan over de oorlog – maar tussen de regels door is de oorlog wel degelijk aanwezig. Losse notities over de strijd die zich op het wereldtoneel afspeelt, worden afgewisseld met tekeningen van sinterklaasavonden en zeiltochtjes.

In 1942 werd Geke opgeroepen om in Duitsland te werken. Hij besloot om onder te duiken in Glimmen. Toch kreeg hij veel mee van de buitenwereld. Toen het geallieerde offensief de Nederlandse grenzen bereikte, bracht dit een enorme vluchtelingenstroom op gang naar het noorden van het land. In zijn dagboeken tekende Geke een vluchtend gezin: een vader met een grote bakfiets vol koffers en twee kinderen. Gien werkte intussen als verpleegster in Stadskanaal en heeft haar handen vol aan de opvang van evacuees.

Zegevierende leeuw

Op 13 april bevrijdden Canadese en Poolse tanks Glimmen en Veendam. Geke trok langs familieleden en bekenden om te controleren of alles goed was en Gien werd opgeroepen om te helpen met alle gewonden. Op 5 mei tekende Geke ter ere van de landelijke bevrijding een zegevierende leeuw, die met zijn voet het hakenkruis vertrapt. Op 7 mei, de dag dat Duitsland zich officieel in Europa overgaf, tekende hij een hand met hamer die een Duitse adelaar vermorzelt.

De teksten en tekeningen van Geke Hollema geven een intrigerend en soms humoristisch beeld van een alledaags leven dat zich afspeelt tegen het décor van de Tweede Wereldoorlog. In september van 1945 verloofden Gien en Geke zich en begonnen aan een nieuw leven samen – in vrijheid.