Anne van der Woude had in Groningen een kantoorboekhandel. In 1935 begon hij in de Oude Kijk in 't Jatstraat een stempelfabriek aan huis, waar hij met zijn vrouw en zes kinderen woonde. Tijdens de oorlog kwam hij in contact met het verzet en sloot hij zich aan bij de pacifistische groep De Groot. Niet alleen Anne, maar ook de zonen Pier, Jaap, Dick en Sytze en zijn dochter Henny waren actief in het verzet.
Verzetsgroep De Groot
Groep De Groot was ontstaan rondom Gerrit Boekhoven en Dinie Aikema, die de schuilnamen ‘meneer en mevrouw De Groot’ aan hadden genomen. Deze ongewapende verzetsgroep bestond grotendeels uit socialistische jongeren die zich in eerste instantie voornamelijk bezighielden met illegaal drukwerk en hulp aan onderduikers. Groep de Groot speelde vanaf 1942 ook een grote rol bij de verspreiding van illegale persoonsbewijzen en bonkaarten. Omdat Anne van der Woude van de Duitse bezetter opdracht kreeg om officiële stempels te maken, was het voor hem gemakkelijk om extra exemplaren te maken en deze te verspreiden onder het verzet.
Een belangrijke episode in het verzet in Nederland was de spoorwegstaking bij de Nationale Spoorwegen van september 1944 tot mei 1945. Groep de Groot zorgde voor onderduikadressen voor de stakers en zorgde dat hun huisraad in veiligheid werd gebracht. Vanaf november 1944 nam de groep ook de uitbetaling van de ondergedoken stakers op zich. Maar in januari 1945 slaat het noodlot doe. Veel leden van de groep worden gearresteerd, gemarteld in het Scholtenhuis in Groningen en daarna vermoord of omgekomen in concentratiekampen.
Bakkeveen
In de zomer van 1944 wordt Pier, de oudste zoon van Van der Woude, aangehouden en vervolgens gedeporteerd. Hij overlijdt in december in Neuengamme, maar de familie weet niets van zijn lot. In februari staat plotseling de Sicherheidsdienst (SD) voor de deur. Anne wordt gearresteerd en het huis wordt grondig doorzocht. De overgebleven zoons, ondergedoken in hun eigen huis, blijven onopgemerkt. Later blijkt dat Van der Woude’s naam is gevallen tijdens verhoren van de SD.
Anne van der Woude komt terecht in het Huis van Bewaring, waar hij een ‘celvriend’ treft die voor de Duitsers werkt en veel informatie van Anne weet los te krijgen. Op 9 april 1945 wordt Van der Woude met tien andere gevangenen in een vrachtauto geladen, die met een zeildoek werd afgedekt. Eén van hen was de bekende Groninger drukker Hendrik Nicolaas Werkman. Vijf leden van de SD reden mee. Eén van de gevangenen zag kans uit de vrachtauto te springen en te ontkomen, maar de andere tien zijn de volgende dag op de Nije Drintsewei – tussen Bakkeveen en Allardsoog – door de bezetter zijn gefusilleerd.
Film: Liefke Knol (2008)
